Berberysy
W naturze rosną na dość dużym obszarze: od południowo – wschodniej Europy, poprzez Kaukaz, aż po Daleki Wschód. Są nawet w Afryce i Ameryce. W Polsce można spotkać tylko jeden gatunek – berberys pospolity. Dawniej był rzeczywiście wszechobecny, rósł na miedzach, w ciepłych zaroślach, na obrzeżach lasów. Dziś już rzadko spotykany, ponieważ w obawie o zasiewy na polach został mocno przetrzebiony. Niektóre gatunki berberysów są bowiem atakowane przez rdze – między innymi rdzę źdźbłową, groźną chorobę zbóż. Azjatyckie
gatunki berberysów (Thunberga i koreański) są odporne na tę chorobę. Berberysy to gęste cierniste krzewy o liściach sezonowych lub zimozielonych. Nie są kłopotliwe w uprawie. Wystarczy co roku skracać wszystkie pędy, a co kilka lat usuwać najstarsze. Gatunki zimozie-lone są polecane do rejonów Polski o łagodnym klimacie. Berberysy są atrakcyjne przez niemal cały rok. Wiosną, gdy wcześnie rozwijają się liście, i potem, gdy obficie kwitną.
Niestety, niewielkie miodo-dajne kwiaty – żółte, pomarańczowe lub lekko zaczerwienione – wielu gatunków pachną nieprzyjemnie.
Czy wiesz, że
• na świecie znanych jest 10 000 odmian jabłoni owocowych i ozdobnych;
• jabłoń na terenie Polski wykorzystywana była przez ludzi w okresie neolitu. Na jej ślady natrafiono też w Biskupinie, a w średniowieczu uprawiano już różne odmiany. Najstarsze to między innymi: balsamki, cyganki, maryjki, sorby, świętojańskie, winniczki;
• starożytni Rzymianie zwyczajowo zaczynali uczty jajkami, a kończyli jabłkami. Dlatego przysłowie „Ab ovo usque ad mała”, czyli „Od jajka do jabłek” znaczy tyle, co „Od początku do końca”;
• w zwyczajach ludowych mieszkańców Karpat 3 lutego, w dniu świętego Błażeja, święcono jabłka. W ten sposób stawały się lekarstwem między innymi na ból gardła, podawano je także zwierzętom (przede wszystkim bydłu) w przypadku zadławienia;
• jabłko jak żaden inny owoc wodziło na pokuszenie i kierowało ku zgubie. To ono doprowadziło do wygnania Ewy i Adama z raju, zapoczątkowało wojnę trojańską i zrujnowało życie Królewnie Śnieżce.
pokrój i malowniczą koronę najlepiej sadzić pojedynczo w reprezentacyjnych częściach ogrodu. Wiele odmian jest atakowanych przez chorobę grzybową – parcha. Objawia się ona jasnymi plamami na liściach. Z czasem plamy brązowieją i zasychają, a porażone liście opadają. Choroba rozwija się przede wszystkim podczas deszczowej pogody, na roślinach, które są uprawiane w niesprzyjających warunkach. Porażone rośliny należy opryskać Kaptanem, Miedzianem lub Dithane.
Gleba: żyzna, próchniczna, przepuszczalna, lekko wilgotna. Rośliny uprawiane w ciężkim gliniastym podłożu częściej chorują na parcha.
Stanowisko: słońce lub półcień. W cieniu słabo kwitną i mogą chorować na parcha.
Mrozoodporność: zależy od gatunku i odmiany. Większość z nich dobrze zimuje w naszym klimacie.